Görsel 6.xx’deki 4017 entegresiyle yapılmış devrenin on adet çıkışı vardır. Devrede clock palsi için B butonu kullanılır. 14 No.lu clock bacağından uygulanan her tetiklemede bir sonraki LED yanar. Son LED’den sonra başa döner ve döngü devam eder. Kayan yazı uygulamalarında da kullanılır. Çıkışlardan biri 15 No.lu sıfırlama ucuna verilirse döngü o çıkışa kadar gerçekleşir. Örneğin Q2 çıkışı MR ucuna bağlanırsa döngü her clock palsinde sadece Q0 ve Q1 arasında gerçekleşir. Tetikleyici olarak bir clock palsi (5 V unipolar kare dalga) devresi de kullanılabilir.
Görsel 6.xx: Ring sayıcı devresi
MALZEME LİSTESİ
Adı | Özelliği | Sembolü | Görünüşü | Miktarı |
4017 | IC (Entegre) (DIL-16 kılıf) | 1 adet | ||
LED | Kırmızı | 10 adet | ||
Direnç | 330Ω | 8 adet | ||
Direnç | 10kΩ | 1 adet | ||
Buton | Push buton (NO) | 1 adet |
İŞLEM BASAMAKLARI
- Görsel 6.xx’deki devreyi kurunuz.
- Devreye enerji veriniz.
- B butonuna her basıldığında LED’lerin durumunu gözlemleyiniz.
- 14 No.lu uca clock sinyali vererek farklı frekanslarda çalışmasını gözlemleyiniz.
SORULAR
- 4017 entegresi kullanılarak kayan yazı uygulaması nasıl yapılır? Araştırınız.
- Birinci alkışla yanan, ikinci alkışla sönen lamba devresi yapılmak istenilse hangi Q çıkışı MR ucuna bağlanmalıdır?
- Devrede her bir LED için neden ayrı birer seri direnç kullanılmamıştır?
4017 Entegresi Kullanılarak Kayan Yazı Uygulaması:
4017, bir sayıcı/dönüştürücü entegresidir ve dizi halinde bağlandığında kayan yazı efektini oluşturmak için kullanılabilir. Örneğin, bir dizi 4017 entegresiyle ve uygun kontrol devreleriyle, sırayla yanıp sönen bir 7-segment display veya LED’ler kullanarak kayan yazı efekti elde edilebilir. Bu genellikle bir mikrodenetleyici veya zamanlama devresi ile kontrol edilir.
Birinci Alkışla Yanan, İkinci Alkışla Sönen Lamba Devresi Yapılmak İstenilse Hangi Q Çıkışı MR Ucuna Bağlanmalıdır?
Birinci alkışla yanan, ikinci alkışla sönen bir devre tasarlanırken, 4017 entegresinin Q çıkışlarından biri Master Reset (MR) pimine bağlanmalıdır. Hangi Q çıkışının kullanılacağı, devrenin istenen işlevselliğine ve 4017 entegresinin içsel sayma mantığına bağlı olacaktır. Örneğin, birinci alkışla yanan ve ikinci alkışla sönen bir devre tasarlarken, gerekli Q çıkışının (örneğin Q0, Q1, Q2 vb.) belirlenmesi ve bu çıkışın MR (Master Reset) pimine bağlanması gerekir.
Devrede Her Bir LED İçin Neden Ayrı Birer Seri Direnç Kullanılmamıştır?
Her bir LED için ayrı birer seri direnç kullanılması genellikle ideal ve tercih edilen bir uygulamadır çünkü bu, her LED’in akımının ayrı ayrı kontrol edilmesini sağlar. Ancak bazen pratikte, devre tasarımını basitleştirmek ve maliyeti azaltmak için birkaç LED’nin tek bir seri direnç ile sürülmesi tercih edilebilir.
Bu durumda, bir seri direnç kullanılarak birden fazla LED’i sürerken, her LED aynı akımı alır ve bu da LED’lerin eşit parlaklıkta olmasını sağlar. Ancak, bir LED’nin arızalanması veya direncin değişmesi durumunda, tüm LED’lerin parlaklığı etkilenebilir veya çalışmamasına neden olabilir. Bu nedenle, genellikle her LED için ayrı birer seri direnç kullanmak daha güvenilir ve istikrarlı bir uygulamadır.
No responses yet