Görsel ’daki devrede C2 kondansatörü R1 ve potansiyometrenin Ra kısmından D1 üzerinden şarj olur. C2 kondansatörü E’nin 2/3’üne ulaştığında D2’den geçerek potansiyometrenin Rb kısmında 7 No.lu bacağa deşarj olur. PWM sinyanin süresisni Ra değeri belirlerken süresini Rb değeri belirlemektedir. D1 ve D2 olmasaydı süresi Ra+Rb kadar sabit olurdu. TR1 süresi kadar iletimde süresi kadar kesimdedir. süresi artıkça motor üzerine düşen gerilim artacak ve motor hızlanacaktır.
Görsel 4.12: 555’li PWM devresi
MALZEME LİSTESİ
Adı | Özelliği | Sembolü | Görünüşü | Miktarı |
555 | IC (Entegre) (DIL-08 kılıf) | 1 adet | ||
Transistör | BDX53C (TO-220 kılıf) | 1 adet | ||
Direnç | 1kΩ | 1 adet | ||
Direnç | 10kΩ | 1 adet | ||
Potansiyometre | 100kΩ | 1 adet | ||
Diyot | 1N4148 | 3 adet | ||
Kondansatör | 10nf/16V | 2 adet | ||
Kondansatör | 10µf/16V | 1 adet | ||
Motor | 12V DC | 1 adet |
İŞLEM BASAMAKLARI
- Görsel 4.12’deki devreyi kurunuz.
- Devreye enerji veriniz.
- Potansiyometreyi ayarlayarak motorun dönüş hızını gözlemleyiniz.
- Osiloskobu Vç noktasına bağlayınız.
- Motor yavaş ve hızlı dönerken osiloskop ekranındaki çıkış sinyallerini ayrılan yerlere çiziniz.
Motor Yavaş Dönerken | Motor Hızlı Dönerken |
SORULAR
- Devrenin çalışma frekansı hesaplayınız.
- Darbe genlik modülasyonu nedir?
- PWM devresi ile DC motor hız kontrolü dışında neler yapılabilir? Araştırınız.
- Devrenin çalışma frekansı: Devrenin çalışma frekansı, genellikle içerdiği zamanlayıcı devre veya osilatör tarafından belirlenir. Frekans hesaplaması, kullanılan bileşenlere ve devre tasarımına bağlıdır. Hangi devre veya bileşenin kullanıldığını bilmem gerekiyor.
- Darbe Genlik Modülasyonu (PWM): PWM, bir sinyalin darbe genliğinin (pulsation width) değiştirilerek veri iletimi veya güç kontrolü için kullanıldığı bir modülasyon tekniğidir. Genellikle darbe genliği sabit kalırken, darbe genliği süresi değiştirilerek analog bir sinyal elde edilir. Örneğin, bir DC motorun hızını kontrol etmek veya bir ışık parlaklığını ayarlamak için PWM kullanılabilir.
- PWM Devresi ile Diğer Uygulamalar: PWM’nin motor hız kontrolü dışında birçok farklı uygulaması vardır. Bunlar arasında güç dönüştürücüler, invertörler, güneş panelleri izleme sistemleri, ses sistemleri ve LED aydınlatmalar yer alır. PWM, enerjiyi verimli bir şekilde kullanmak ve çeşitli cihazların performansını kontrol etmek için yaygın olarak kullanılır.
No responses yet