İşlemsel yükselteçle yarım dalga doğrultmaç

Diyotla yapılan doğrultma işleminde diyodun eşik gerilimi olan 0,7 V altındaki gerilimler doğrultulamaz. Bu yüzden işlemsel yükselteçle yapılan doğrultmaç devreleri kullanılır. İşlemsel yükselteçle yapılan doğrultmaç devrelerinde mV seviyesindeki gerilimlerde bile doğrultma yapılabilir. Görsel 3.29’daki yarım dalga doğrultmaç devresinde eviren girişten verilen sinyalin negatif alternansında A noktası pozitif olur. D2 kesimde kalırken D1 iletime geçer ve RF devreye girer. Kazanç kadar yükseltilmiş sinyal Vç’den alınır. Vg’nin pozitif alternansında A noktası negatif olduğundan D2 iletimdedir. A noktasında D2’nin eşik gerilimi olan -0,7 V görülür. D1 ise kesimde olduğundan Vç = 0 V olur. Bu şekilde pozitif alternansları geçiren yarım dalga doğrultmaç elde edilir. Eğer çıkıştan negatif alternanslar alınmak istenirse D1 ve D2 ters çevrilir.

Görsel 3.29: Yarım dalga doğrultmaç devresi

                MALZEME LİSTESİ

                İŞLEM BASAMAKLARI

1. Görsel 3.29’daki devreyi kurunuz.
2. Sinyal jeneratörünü Vg noktasına bağlayınız. Vg noktasından 1 Vpp – 1 KHz’lik sinüs dalga sinyal uygulayınız, giriş ve çıkış sinyallerini ayrılan yerlere çiziniz.
4. Vg noktasından 0,5 Vpp – 1 KHz’lik sinüs dalga sinyal uygulayınız, giriş ve çıkış sinyallerini ayrılan yerlere çiziniz.

                               SORULAR

1. Diyot 0,7 V’un altında doğrultma yapabilir mi? Neden?
2. Devreye 100 mV uygulandığında doğrultma işlemi gerçekleşir mi?
3. RF direncinin çıkışa etkisi nedir?
4. D1 ve D2’nin yönleri ters bağlandığında nasıl bir değişiklik olıur?

Diyotlar genellikle 0,7 volt civarında bir eşik gerilimi vardır. Bu eşik gerilimi, diyotun iletim yönelimine geçmesi için gerekli olan minimum gerilimi temsil eder. Eğer diyota ters yönde (ters polarize) bir gerilim uygulanırsa, genellikle çok az bir ters akım (sızıntı akımı) geçebilir, ancak bu genellikle çok küçük miktarlardadır ve diyotun doğrultma işlemi yapmasına yetecek kadar değildir.

1. Diyot 0,7 V’un Altında Doğrultma Yapabilir mi?

• Diyotun doğrultma işlemi yapabilmesi için genellikle eşik geriliminin üzerinde bir giriş gerilimi olması gerekir. Eğer giriş gerilimi diyotun eşik geriliminden (0,7 V gibi) daha düşükse, diyot genellikle iletimde olmayacaktır, dolayısıyla doğrultma işlemi gerçekleşmeyecektir.

1. Devreye 100 mV Uygulandığında Doğrultma İşlemi Gerçekleşir mi?

• Eğer diyotun eşik gerilimi 100 mV’den büyükse, doğrultma işlemi gerçekleşebilir. Ancak, bu genellikle birçok standart diyot için yeterli bir gerilim değildir. Çoğu durumda, doğrultma işlemi için genellikle diyotun eşik geriliminin üzerinde bir giriş gerilimi gereklidir.

1. RF Direncinin Çıkışa Etkisi Nedir?

• RF direnci, geri besleme direncidir ve devrenin kazancını belirleyen bir faktördür. Genellikle, RF direnci büyüdükçe, devrenin kazancı da artar. Tersine, RF direnci küçüldükçe, devrenin kazancı azalır.

1. D1 ve D2’nin Yönleri Ters Bağlandığında Nasıl Bir Değişiklik Olur?

• Diyotlar, ters yönde bağlandığında (ters polarize edildiğinde), genellikle çok küçük bir ters akım (sızıntı akımı) geçebilir, ancak bu genellikle devrenin ana işlevini değiştirecek kadar büyük değildir. Bu durumda, diyotlar genellikle devre içinde ters polarize olduklarında doğrultma işlemi gerçekleşmez.