Görsel 3.13’teki karşılaştırıcı devresinde kazanç en yüksek düzeydedir. Bu nedenle çıkışta en yüksek voltaj (besleme voltajına yakın) görünecektir. Çıkış voltajının işaretini ise (+ veya -) iki girişten hangisi büyükse onun işaretini alacakır.
Sabit voltaj verilen uç referans kabul edilir. Devrede eviren giriş (2 nolu uç) 3,3 V ile sabitlenmiştir.
Potansiyometreyi B konumuna yaklaştırdıkça evirmeyen giriş (3 nolu uç) 0V’a yaklaşacaktır. Vg 3,3 V’tan küçük olduğunda çıkış eviren girişin işaretini alacak, yaklaşık Vç=-11 V olacaktır. Doğru polarma olan D2 diyodu yanacaktır. Potansiyometreyi A konumuna yaklaştırdıkça evirmeyen giriş (3 nolu uç) 6 V’a yaklaşacaktır. Vg 3,3 V’tan büyük olduğunda çıkış evirmeyen girişin işaretini alacak, yaklaşık Vç=11 V olacaktır. Doğru polarma olan D3 diyodu yanacaktır. Vg=Vref=3,3 V olursa fark sıfır olacağından çıkış da 0 V olacaktır.
Görsel 3.13 Karşılaştırıcı devresi
MALZEME LİSTESİ
Adı | Özelliği | Sembolü | Görünüşü | Miktarı |
Opamp | 741(DIL-08 kılıf) | 1 adet | ||
Direnç | 1k | 1 adet | ||
Direnç | 10k | 2 adet | ||
Potansiyometre | 10k | 1 adet | ||
Diyot | 1N4728A (3,3 V Zener) | 1 adet | ||
LED | Kırmızı | 1 adet |
İŞLEM BASAMAKLARI
- Görsel 3.13’teki devreyi kurunuz.
- Voltmetreyi Vg ve Vç noktalarına bağlayınız.
- Potansiyometreyi A noktasına yaklaştırınız.
- Voltmetreyle ölçülen değerleri ve LED’lerin durumunu Tablo 3.6’ya yazınız.
- Potansiyometreyi B noktasına yaklaştırınız.
- Voltmetreyle ölçülen değerleri ve LED’lerin durumunu Tablo 3.6’ya yazınız.
DEĞERLENDİRMELER
Tablo 3.6:Karşılaştırıcı Devrede Ölçme
Potansiyometre | Vg | Vç | Aktif LED (D2/D3) |
A noktasında | |||
B noktasında |
SORULAR
- Karşılaştırıcının kazancı nedir?
- Eviren veya evirmeyen girişten birini referans seçebilir miyiz?
Tabii, işte cevaplarınız:
- Karşılaştırıcının kazancı nedir?
Karşılaştırıcının kazancı, karşılaştırıcının çıkışındaki voltaj değişimini, girişindeki voltaj değişimine oranlayarak ifade edilen bir değerdir. Bu genellikle bir formül ile gösterilir:
Kazanç = Çıkış Değişimi / Giriş Değişimi
Bu değer, karşılaştırıcının işlevine ve tasarımına bağlı olarak değişebilir. - Eviren veya evirmeyen girişten birini referans seçebilir miyiz?
Karşılaştırıcının hangi girişini referans olarak kullanacağınız, tasarımınıza ve işlevselliğinize bağlıdır. Eviren (inverting) giriş ve evirmeyen (non-inverting) giriş, karşılaştırıcının farklı işlevlerini kontrol etmek için kullanılabilir. Referans seçimi, istenilen işlev ve devre tasarımına göre değişebilir. Örneğin, evirmeyen giriş referans olarak seçilebilir ve bu giriş üzerinde belirli bir voltaj oluşturularak, bu voltaja göre diğer girişteki voltaj değişimi izlenebilir. Bu seçim, tasarım gereksinimlerinize ve beklentilerinize bağlıdır.
No responses yet