Görsel 1.1’deki devrede potansiyometre orta ucunu B noktasından A noktasına doğru yaklaştırdığımızda G noktasındaki (mosfet gate ucu) gerilim artacaktır. Gate gerimi arttıkça mosfetin D-S arası akımı artacak ve motor daha hızlı dönecektir.
Görsel 1.1: Mosfet ile dc motor hız kontrol
MALZEME LİSTESİ
Adı | Özelliği | Sembolü | Görünüşü | Miktarı |
Mosfet | Irfz44N (TO-220 kılıf) | 1 adet | ||
Direnç | 1k | 1 adet | ||
Potansiyometre | 22k | 1 adet | ||
Diyot | 1N4001 | 1 adet | ||
Motor | 12V | 1 adet |
İŞLEM BASAMAKLARI
- Görsel 1.1.’deki devreyi kurunuz.
- Potansiyometrenin orta ucunu (G), A ve B noktaları arasında gezdirerek devrenin çalışmasını gözlemleyiniz.
- Potansiyometre orta ucu A noktasındayken mosfetin gate bacağından (G noktası) ölçülen gerilimi ve D-S hattından çekilen akım değerini Tablo 1.1’ yazınız.
- Potansiyometre orta ucu B noktasındayken mosfetin gate bacağından (G noktası) ölçülen gerilimi ve D-S hattından çekilen akım değerini Tablo 1.1’ yazınız.
SONUÇ VE DEĞERLENDİRMELER
Tablo1.1: Mosfet gate gerilimini ve D-S akımını ölçme
Konum | Akım | Gerilim |
A | ||
B |
SORULAR
- Mosfet’in gate ucundan neden akım akmamaktadır?
- Potansiyometre orta ucu (G noktası) A noktasındayken A-G ve G-B dirençlerinin değeri ne olur?
- Devrede gerilim bölücü dirençler nerededir?
- Devredeki pull-down direnci nerededir?
- Devrede kullanılan motor en fazla kaç amper akım çekebilir? Mosfetin kataloğunu inceleyerek bulunuz.
- Mosfet’in gate ucundan akım akmaz, çünkü mosfet’in gate terminali yüksek empedanslı bir giriştir ve sadece çok düşük miktarda akım gerektirir.
- Potansiyometre orta ucu (G noktası) A noktasındayken, A-G direncinin değeri 0 ohm, G-B direncinin değeri ise 22k ohm olacaktır.
- Devredeki gerilim bölücü dirençler, R1 (1k ohm) ve potansiyometredir (22k ohm). Bu dirençler A ve B noktaları arasındaki gerilimi bölerek, G noktasındaki gate gerilimini ayarlar.
- Devredeki pull-down direnci R1’dir (1k ohm). Bu direnç, mosfet’in gate terminalini düşük potansiyele çekerek mosfet’in kapalı kalmasını sağlar.
- Devre şemasında kullanılan IRFZ44N mosfet’in maksimum akım değeri, katalog bilgilerine göre 49A’dır. Ancak, devredeki motor için çekilen akım miktarı, motorun özellikleri ile sınırlı olacaktır.
No responses yet