Rölenin Yapısı ve Çalışma Prensibi

Küçük değerli bir akımın oluşturduğu elektromanyetik alan ile yüksek güçte veya akımda çalışan bir alıcıyı (yükü) çalıştırabilmek (anahtarlayabilmek) için bir ya da daha fazla anahtar grubunu kontrol eden (anahtarları açan ya da kapatan) elemana röle denir.

Yumuşak demir nüve üzerine sarılan bobin uçlarına (a,b) gerilim uygulandığındabobin etrafında bir manyetik alan oluşur. Bu manyetik alanın etkisiyle yumuşak demir nüve mıknatıslık özelliği kazanarak karşısındaki paleti kendisine doğru çeker. Hareketli kontak, palet üzerinde sabitlenmiştir. Palet hareket ettiğinde hareketli kontak (O), normalde kapalıkontaktan (NK) ayrılarak normalde açık kontakla (NA) birleşir. Bobin uçlarındaki gerilim
kesildiğinde yumuşak demir nüvenin mıknatıslık özelliği kaybolur. Palet, yay tarafından çekilerek yumuşak demir nüveden ayrılır. Palete bağlı hareketli kontak, normalde açık kontaktan ayrılarak normalde kapalı kontakla birleşir.

Röle, elektrik devrelerinde bir anahtarlama işlemi gerçekleştiren elektromekanik bir cihazdır. İşte rölenin yapısı ve çalışma prensibi:

Rölenin Yapısı:

1. Elektromıknatıs (Bobin): Rölenin ana bileşeni olan elektromıknatıs, genellikle sarılmış bir tel bobinden oluşur. Bu bobin, bir elektrik akımı ile manyetik bir alan oluşturur.
2. Kontaklar: Elektromıknatısın etkisiyle hareket eden metal kontaklar, devre açma veya kapatma işlemini gerçekleştirir. Rölede genellikle ana kontaktan (NO – Normally Open) ve yardımcı kontaktan (NC – Normally Closed) olmak üzere iki tip kontakt bulunur.
3. Yaylar: Kontaklar, elektromıknatısın etkisi ile açılıp kapanır. Bu süreci gerçekleştirmek için yaylar kullanılır.
4. Birinci Uç ve İkinci Uç: Rölenin çalışma prensibine göre, birinci uç (COM – Common) ve ikinci uç (NO veya NC) olarak adlandırılan bağlantı noktaları bulunur.
5. Kutup: Röle bobini ve kontakları koruyan bir kutup vardır.

Rölenin Çalışma Prensibi:

Röle, elektromıknatısın manyetik alanının etkisi ile çalışır. Temel çalışma prensibi şöyledir:

1. Normal Durum (Pasif Durum): Elektromıknatıs enerji almadığında, yaylar kontakları birbirine iterek “normal durumu” oluşturur. Bu durumda, ana kontaktan (NO) kapalıyken yardımcı kontaktan (NC) açıktır.
2. Aktif Durum (Çalışma Durumu): Elektromıknatıs enerji aldığında, manyetik alan oluşur ve bu alan kontakları çeker. Bu durumda, ana kontaktan (NO) açılırken yardımcı kontaktan (NC) kapanır.

Röle, bu temel prensibe dayanarak bir düğme, sensör, zamanlayıcı veya diğer birçok cihazın kontrolünde kullanılır. Elektromıknatısın enerjilendirilmesi ve enerjinin kesilmesi, rölenin anahtarlama işlevini gerçekleştirir.

Bu sayede röle, düşük güçlü bir sinyali kullanarak daha yüksek güçlü bir devreyi kontrol edebilir. Bu özellik, endüstriyel otomasyon ve kontrol sistemlerinde yaygın olarak kullanılır.